ਲੂਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਤੱਕ ਕਿਵੇ ਫੈਲਿਆ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ

by nripost

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ (ਕਿਰਨ): ਜਿਸਨੇ ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਸਟੀਲ ਪਲਾਂਟ ਲਗਾਇਆ, ਜਿਸਨੇ ਪਹਿਲਾ ਪੰਜ ਤਾਰਾ ਹੋਟਲ ਬਣਾਇਆ, ਪਹਿਲਾ ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟ, ਪਹਿਲਾ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਕੰਪਨੀ, ਪਹਿਲੀ ਕਾਰ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਕੰਪਨੀ, ਜਿਸਨੇ ਇੰਡੀਅਨ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਸਾਇੰਸ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ ਉਹ ਇੱਕ ਹੈ। ਰੋਲ ਮਾਡਲ. ਜਾਇਦਾਦ ਕੀ ਹੈ? ਉਹ ਸਮਾਜ ਦੀ ਬਿਹਤਰੀ ਲਈ ਪੈਸਾ ਕਮਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਕੰਮ ਕੋਈ ਬੰਦਾ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਇਸੇ ਲਈ ਉਹ ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਰੋਲ ਮਾਡਲ ਹੈ।

ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਸਨ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ੇਅਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਦੇ 'ਬਿਗ ਬੁਲ' ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਰਾਕੇਸ਼ ਝੁਨਝੁਨਵਾਲਾ ਦੇ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਬਾਰੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਸਫ਼ਰ ਕਿਵੇਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਉੱਚਾਈਆਂ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਾਇਆ? ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਿੱਧੇ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਹੋਏ। ਉਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਨੌਕਰੀ ਅਮਰੀਕੀ ਬਹੁ-ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕੰਪਨੀ - ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਬਿਜ਼ਨਸ ਮਸ਼ੀਨ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ (IBM) ਵਿੱਚ ਸੀ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਤਤਕਾਲੀ ਚੇਅਰਮੈਨ ਜੇਆਰਡੀ ਟਾਟਾ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਦੀ ਨੌਕਰੀ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਤਾਂ ਉਹ ਬਹੁਤ ਨਾਰਾਜ਼ ਹੋਏ।

ਉਸਨੇ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਨੂੰ ਫੋਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣਾ ਬਾਇਓਡਾਟਾ ਸਾਂਝਾ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਕੋਲ ਆਪਣਾ ਰੈਜ਼ਿਊਮੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਰੈਜ਼ਿਊਮੇ IBM 'ਤੇ ਹੀ ਟਾਈਪਰਾਈਟਰ 'ਤੇ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ JRD ਟਾਟਾ ਨੂੰ ਭੇਜਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਅਧਿਕਾਰਤ ਤੌਰ 'ਤੇ 1962 ਵਿੱਚ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਨਾਲ ਜੁੜ ਗਏ। ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਟਾਟਾ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਮੈਂਬਰ ਸੀ, ਉਸ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਕੇ ਤਜਰਬਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤਾ। ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਸਾਲ 1991 ਵਿੱਚ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼ ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਬਣੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਨੇ ਨਵੀਆਂ ਉਚਾਈਆਂ ਨੂੰ ਛੂਹਿਆ। ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਨੇ 21 ਸਾਲ ਤੱਕ ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ 2012 ਵਿੱਚ ਚੇਅਰਮੈਨ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੋਂ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ, ਪਰ ਉਹ ਟਾਟਾ ਸੰਨਜ਼, ਟਾਟਾ ਇੰਡਸਟਰੀਜ਼, ਟਾਟਾ ਮੋਟਰਜ਼, ਟਾਟਾ ਸਟੀਲ, ਅਤੇ ਟਾਟਾ ਕੈਮੀਕਲਜ਼ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਐਮੀਰੇਟਸ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਰਗਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਉਚਾਈਆਂ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚੀਆਂ।

ਟਾਟਾ ਗਰੁੱਪ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਰਸੋਈ ਦੇ ਨਮਕ ਬਣਾਉਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਅਸਮਾਨ ਵਿੱਚ ਹਵਾਈ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਉਡਾਉਣ ਤੱਕ ਹੈ। ਟਾਟਾ ਸਮੂਹ ਦੀਆਂ 100 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੂਚੀਬੱਧ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਸੂਚੀਬੱਧ ਕੰਪਨੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੁੱਲ ਕਾਰੋਬਾਰ ਲਗਭਗ 300 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਹੈ। ਮੀਡੀਆ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਮਰਹੂਮ ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿੱਛੇ ਅੰਦਾਜ਼ਨ 3800 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ ਛੱਡੀ ਹੈ। ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਨੂੰ ਪਰਉਪਕਾਰੀ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਸੀ। ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਦੀ ਦਰਿਆਦਿਲੀ ਦਾ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਇਸ ਤੱਥ ਤੋਂ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਕਮਾਈ ਦਾ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਦਾਨ ਵਿੱਚ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਦਾਨ ਟਾਟਾ ਟਰੱਸਟ ਹੋਲਡਿੰਗ ਕੰਪਨੀ ਅਧੀਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਹਰ ਔਖੀ ਘੜੀ ਵਿੱਚ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਖੜੇ ਰਹੇ। ਚਾਹੇ ਉਹ 2004 ਦੀ ਸੁਨਾਮੀ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਫਿਰ ਕੋਰੋਨਾ ਮਹਾਮਾਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਕੋਪ। ਆਪਣੇ ਸਮਾਜਿਕ ਕੰਮਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ, ਰਤਨ ਟਾਟਾ ਨੇ ਆਰਥਿਕ ਤੰਗੀਆਂ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਟਰੱਸਟ ਹੋਣਹਾਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਈ ਵਜ਼ੀਫ਼ਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।